Cz. III – Jak wybrać zmywarkę – kilka słów o wnętrzu urządzenia

Zdecydowanie najwięcej jest modeli, które mają dwa kosze: górny i dolny. W koszu górnym najlepiej jest zmywać mniejsze naczynia oraz drobne elementy wyposażenia kuchennego. W starszych modelach zmywarek w koszu tym prawie wszystko układane było „na kupę”, obecnie kosze górne są bardziej skomplikowane konstrukcyjnie – mają dodatkowe uchwyty, które ułatwiają układanie różnych elementów, są podzielone na kilka „sektorów”, w których układa się różne mniejsze elementy. Kosz dolny jest przeznaczony do większych naczyń. Często jest także zainstalowany tak, by użytkownik mógł regulować jego wysokość. Ważne jest – a z pewnością wiele może ułatwić – by kosz pozwalał się regulować także już kiedy jest załadowany. Dzięki temu w koszu dolnym zmieścić się mogą nawet bardzo duże naczynia – szerokie talerze, np. do pizzy; blachy do pieczenia albo duże garnki. Oczywiście poza samymi konstrukcyjnymi rozwiązaniami ważne są też dodatki do koszy, czyli np. stojaki czy pojemniki – choćby na sztućce. Dodatki te często spełniają kilka funkcji. Przydatne są także uchwyty na większe noże lub różne nietypowe przedmioty. W zależności od modelu zmywarki, regulowany może być kosz górny lub dolny, a czasem obydwa.

Z punktu widzenia użytkownika najważniejsze jest to, by zmywarka nie ograniczała w zmywaniu – jeśli jest potrzeba, by zmyć bardzo wiele małych talerzyków, kosze powinny umożliwiać ich rozłożenie. W tym celu właśnie są specjalne nakładki, które pozwalają na zaadaptowanie kosza zgodnie z tym, co aktualnie chcemy zmyć.

Jedno z ciekawych rozwiązań – specjalna szuflada na sztućce. Fot. Miele

Pamiętajmy, że na ogół do zmywarki nie należy „pakować” wszystkiego, co mamy do zmywania, bez względu na to co to jest i ile tego jest i co to jest. Takie przeładowanie lub poukładanie byle jak może sprawić, że efekt mycia nie będzie zadowalający, choć wielu producentów przekonuje, że rozwiązania z ich zmywarkach pozwalają uniknąć rozczarowania złą jakością zmywania. Przykładowo, jedną z zasad, przyświecających projektantom zmywarek Electrolux, była właśnie taka możliwość. Jest to odniesienie do profesjonalnych zmywarek, stosowanych w różnych placówkach gastronomicznych, gdzie nie ma czasu na zbieranie różnych naczyń – trzeba od razu myć wszystko. Tak czy siak – producenci dodają specjalne pojemniki, które umożliwiają ułożenie naczyń tak, by wszystko było na swoim miejscu. Najczęściej też to górny kosz przeznaczony jest do delikatnego szkła, sztućców i innych drobnych przedmiotów.

Do każdej zmywarki dokupić można ciekawe akcesoria, które okazują się przydatne. Fot. steamgrip.com

Niektóre zmywarki mają dodatkowy poziom zmywania. Nie jest to już dodatkowy, trzeci kosz a raczej – takiego określenia używa producent – szuflada. Jest ona przeznaczona do mycia małych filiżanek, zastawy stołowej czy różnych kuchennych akcesoriów. Zmywarki z takim rozwiązaniem mogą pomieścić nawet 14 zestawów naczyń jednorazowo.

W zmywarce może zmieścić się naprawdę wiele.

Ramiona natryskowe

Drugim elementem, który w procesie zmywania odgrywa dominującą rolę są ramiona natryskowe, których konstrukcja i sposób montażu czy ruchu mogą być zróżnicowane, w zależności od producenta. Wiele osób myśli, że są one umieszczone nad koszami, natomiast jest wprost przeciwnie – standardem jest montowanie ich pod koszami, natomiast niektórzy producenci wyposażają swoje urządzenia w dodatkowe ramię górne, które często służy też do wstępnego zraszania naczyń. Ale są też modele zmywarek z bardziej zaawansowanym systemem zraszania. Np. zmywarka ProClean marki AEG ma aż pięć poziomów ramion spryskujących – w tym właśnie jedno umieszczone na suficie. Górny spryskiwacz kieruje wodę do dołu, kolejny spryskiwacz do dołu i do góry a dolne ramię spryskuje naczynia z dwóch końców. Wspomnijmy, dla jasności, że naczynia zawsze pozostają w tym samym miejscu, natomiast obracają się właśnie ramiona natryskowe – choć osoby, które nie miały wcześniej kontaktu ze zmywarką różnie mogą myśleć. Ponieważ ramiona są lekkie i delikatne nieprawidłowe ułożenie naczyń czy przeładowanie kosza może doprowadzić do ich zablokowania. Większość zmywarek jest wyposażona w sygnalizację zablokowania, w innych trzeba, właśnie z pomocą wspomnianego wcześniej podświetlenia wnętrza zmywarki, kontrolować co się dzieje.

O ramionach powiedzieliśmy, że są lekkie i nawet lekko wystający talerz może je zablokować. Po pierwsze, może tak się stać, kiedy rzeczy w zmywarce będą poukładane faktycznie bez zwracania uwagi na to, co gdzie powinno (co do zasady) się znajdować. Jednak jest to tylko ogólny opis ramion, które u niektórych producentów mogą wyglądać zupełnie inaczej – chodzi przecież o podnoszenie rezultatów zmywania, zwiększanie pojemności zmywarki i jednocześnie zachowania doskonałych efektów zmywania. Najprostsze, a w zasadzie po prostu standardowe, ramiona natryskowe w zmywarkach, przypominają kształtem śmigło.

Obracają się w dwóch kierunkach, co ma zapewnić możliwość dotarcia wody w różne zakamarki – zależy przecież jak porozkładane są naczynia. Bardziej zaawansowane rozwiązania ogólnie nazwać można satelitarnymi.

Ramię zbudowane jest w ten sposób, że na jednym końcu zamontowany jest element, który porusza się niezależnie od ruchu całego ramienia. Może on przypominać jeszcze mniejsze śmigło, a może też mieć kształt okręgu. Tu też bardzo różnie wyglądać może rozmieszczenie otworów, z których wydobywa się woda. Jak widać zatem, że istota pracy zmywarki nie polega na zraszaniu naczyń od wyłącznie z jednej strony. Ze względu na różny układ naczyń w zmywarce trudno byłoby po prostu dotrzeć do zakamarków, jeśli zmywarka wykorzystywałaby tylko jedną metodę zraszania. Tu dochodzimy do kolejnej kwestii, o której trzeba wspomnieć, omawiając systemy zraszania w zmywarkach. Chodzi mianowicie o różne metody zraszania – czy raczej o pracę strumienia wody. Ponieważ to właśnie szum wody i dźwięk jej uderzania o naczynia powodują największy hałas podczas zmywania, producenci opracowują indywidualne metody zraszania, np. pulsacyjną, która dodatkowo zmniejsza zużycie wody.

Przebieg procesu zmywania

Niezależnie od tego jaki program wybieramy, zmywanie przebiega w bardzo podobny sposób – w kilku powtarzalnych etapach. Różnicą jest oczywiście ilość i temperatura wody oraz długość trwania poszczególnych etapów. Wyjątkiem są oczywiście te programy, które nie kończą się osuszaniem.

Najpierw do zmywarki wprowadzana jest woda. Spryskiwacze dokładnie zraszają cały wsad. Zanieczyszczenia namaczają się stając się łatwiejsze do usunięcia. Jest to faza wstępna, która odbywa się bez detergentów. W kolejnej fazie urządzenie wpompowuję świeżą wodę. Jeśli urządzenie wyposażone jest w czujnik zabrudzenia naczyń oraz wielkości wsadu, wówczas wpompowane zostaje tyle wody, ile zmywarka oszacowała jako niezbędne. Jest to główna faza zmywania, podczas której woda jest podgrzana i zmywarka zużywa jej najwięcej. Dodane zostają także detergenty. Potem następuje faza płukania (zimną wodą), nabłyszczanie i osuszanie.

Fot. allgardeningsites.com

O czym trzeba wiedzieć, użytkując zmywarkę 

Drugą ważną sprawą jest konserwacja urządzenia a zatem odpowiednio częste czyszczenie jej przy pomocy specjalnego programu czyszczącego – często jest on oznaczony jako program czyszczący, ale może być to dowolny program, w którym temperatura wody przekracza 65°C. Program najlepiej uruchomić kilka razy w miesiącu – oczywiście bez załadunku. Regularnie z programem myjącym należy także używać specjalnych preparatów do czyszczenia zmywarek. Zaniedbanie tych zadań skutkować będzie nieprzyjemnym zapachem, ulatniającym się z wnętrza zmywarki. Nic dziwnego, jeśli zbierają się w niej różne resztki organiczne. Istotną kwestią jest czyszczenie odpływu i filtrów zmywarki. Są one umieszczone oczywiście w dolnej części zmywarki i są proste w demontażu. Nie zapominajmy, że zmywarka, jak każde urządzenie, które ma stały kontakt z wodą, wymaga odpowiedniej konserwacji – pomimo to, że z racji swojego charakteru jest przystosowana do zalewania wodą. Elementy takie jak uszczelki wymagają wycierania – wtedy dłużej zachowają swoje właściwości. Pilnowanie takich szczegółów przyczyni się do przedłużenia idealnego stanu zmywarki. Dobrze jest też tuż po zmywaniu zostawiać otwarte drzwi zmywarki – jej wnętrze szybciej się osuszy.

Trzecią, ostatnią kwestią, która związana jest z użytkowaniem zmywarki, jest stosowanie detergentów. Jest to bardzo ważne, by dozować je odpowiednio. Tak jak w przypadku pralki, nie ma ilości lepszej, niż ta odpowiednia, dopasowana zgodnie z zaleceniami producenta. Więcej wcale nie znaczy lepiej – o tym wie każdy, kto na swoich wypranych rzeczach zauważył smugi ślady proszku, lub miał problemy z pralką z powodu zbyt dużej ilości piany, czy też nabawił się skórnych problemów, z powodu niedostatecznie wypłukanej bielizny po zbyt dużej ilości proszku. To w pralce, ale doskonale widać, jak ważne jest dozowanie detergentów. Jest to ważne szczególnie w zmywarce, w której są aż trzy typy środków chemicznych, a ich ilość bardzo wpływa na rezultat zmywania. Nowoczesne zmywarki wyposażone są często w dozownik i same pobierają odpowiednią jego ilość. W starszych modelach to zadanie należy do użytkownika. Najważniejszymi środkami chemicznymi do zmywarki są: sól, nabłyszcz oraz detergent. Warto jeszcze w tym miejscu zwrócić uwagę na nazewnictwo: powiedzieliśmy: sól, nabłyszczacz i detergent. Ogólnie przyjęło się mawiać o różnych środkach, dodawanych do zmywarek jako o detergentach – niezależnie od tego czy jest to sól, nabłyszczacz czy środek myjący. W rzeczywistości, nazwa detergent jest właściwa tylko dla środka myjącego. W języku potocznym jednak, mówienie o detergentach do zmywarki” nie rodzi większego problemu. Po tej dygresji wróćmy jednak do tematu. Sól jest, wbrew pozorom, bardzo ważnym – najważniejszym środkiem. Pamiętajmy oczywiście, że nie jest to sól kuchenna, tylko odpowiedni środek o działaniu ochronnym oraz regeneracyjnym (wspominaliśmy wcześniej o złożu jonitowym, które wymaga regeneracji). Ilość soli, która jest właściwa zależy od twardości wody – im jest ona twardsza, tym więcej soli należy jednorazowo wykorzystać. Drugim ze środków jest nabłyszczacz. Dba on o to by zmywane przedmioty – szczególnie z delikatnego szkła, jak np. kieliszki do wina – nie miały smug. Wszyscy widzieliśmy kiedyś naczynia suszące się po ręcznym zmywaniu i wiemy, że kieliszki, które schną z kroplami wody po prostu wymagają przetarcia ścierką. Dlaczego tak się dzieje, nie warto wiele pisać, wspomnijmy jedynie, że woda ma wysokie napięcie powierzchniowe, dlatego ma zdolność do tworzenia kropel. Nabłyszczacz zapobiega temu zjawisku, tworząc na powierzchni mytych naczyń idealnie gładką powierzchnię, z której woda spływa swobodniej, przez co nie pozostają smugi. Koniecznie trzeba wspomnieć, że odpowiednia ilość nabłyszczacza jest konieczna do prawidłowego suszenia naczyń (wspominaliśmy o tym w pierwszej części, poświęconej zmywarkom). Ostatnim środkiem jest detergent, czyli właściwy środek myjący. To on usuwa brud z powierzchni naczyń. Dostępny jest pod kilkoma postaciami: proszku, płynu lub tabletek (także typu 2-, 3- w jednym itp.). Tabletki typu „kilka w jednym” zawierają także sól oraz nabłyszczacz, tabletka taka jest zatem kompletnym zestawem detergentów do zmywarki, który sprawia, że nie trzeba uzupełniać aż trzech środków. Warto jednak dowiedzieć się, czy na pewno tabletki zawierają sól regenerującą złoże. Jeśli nie, należy dodawać ją według standardowych zaleceń.

Detergenty do zmywarek mogą mieć dziś różną postać. Tu kapsułki z żelem.

Ważna sprawa – naczynia

Nie można zapominać, że tak jak np. płyta indukcyjna wymaga innych, odpowiednich naczyń, tak i do zmywarki najlepiej jest mieć naczynia przystosowane. Różna jest co prawda pobudka, gdyż na płycie indukcyjnej po prostu nie da się nic ugotować bez odpowiednich do tego garnków, rondli i innych. Z kolei w przypadku zmywarki chodzi przede wszystkim o wygodę użytkowania, rozwiązania poprawiające rezultat zmywania oraz o odporność na wysoką temperaturę. Jaka jest zatem różnica między zwykłymi naczyniami a naczyniami przeznaczonymi do zmywarki?

Te drugie pokryte są często specjalną warstwą ochronną, która chroni naczynia przed detergentem i gorącą wodą. Dodać trzeba również, że do czynników szkodzących naczyniom zaliczmy z zmywarkach także wysokie ciśnienie wody (są modele, w których ciśnienie można regulować, nie chodzi jednak o regulację w takim zakresie, by dostosować parametry pracy zmywarki do naczyń do niej nieprzystosowanych). Warstwa ochronna zapobiega tworzeniu się na powierzchni naczyń otarć czy zarysowań. Z kolei ułatwieniem, które można spotkać w naczyniach przeznaczonych właśnie do zmywarek, jest specjalny rowek na spodzie, dzięki któremu woda dokładnie spływa z naczynia i nie gromadzi się na jego odwrocie. Po pierwsze nie ryzykujemy, że podczas wyjmowania zawartości oblejemy się wodą albo pochlapiemy podłogą, a po drugie – i może ważniejsze – unikniemy zalania innych naczyń.

Które naczynia można myć w zmywarce, a które niestety trzeba myć ręcznie?

 

Można myć:

·         Typowe żaroodporne naczynia szklane – szklanki i naczynia do pieczenia

·         Srebro

·         Porcelanę

Nie można myć:

·         Przyborów z drewnianymi lub plastikowymi elementami, rączkami itp.

·         Sztućców, których rękojeść jest klejona

·         Naczyń z tworzywa sztucznego

·         Kryształów

Kilka dodatkowych wyjaśnień – niektóre materiały, takie jak srebro, nadają się do mycia w zmywarce, jednak często zalecany jest do tego odpowiedni program. W kwestii naczyń z kolei, warto po prostu sprawdzać co podpowiada producent. Wbrew mniemaniu, większość zwykłych naczyń stołowych może być myta w urządzeniu. Zastanawiając się nad zakupem zmywarki warto już wcześniej pomyśleć o odpowiednich naczyniach. Przygotowanie kuchni na nowe urządzenie pozwoli uniknąć niepotrzebnych rozczarowań i komentarzy do znajomych w stylu „ta zmywarka TOS trata pieniędzy, bo okazało się, że połowa moich naczyń nie nadaje się do zmywarki i i tak muszę myć je ręcznie”.